Pardus'a Geçiş Sürecim

Pardus'un logusu

Hayatın bir çok alanında daima verimlilikten taraf oldum. İsrafa ve boşa tüketilen kaynaklara karşı çıktım. Bu konudaki tutum ve tercihlerim için pek çok örnek verebilirim. Mutfakta sofraya koyduğumuz yemekten, kullandığımız otomobile kadar önem ve özen gösterdiğimiz noktalar var. Kullandığımız bir cihazı yahut bir aracı emekliye ayırmak, onu bir kenara koymak için artık işini yapamaz duruma gelmesi gerekir. Bu yüzden kullandığımız cihazların ve araçların bakımını düzenli olarak yapmak, kullanımındaki verimliliği artırmak için çeşitli tedbirler almak durumundayız. Örneğin Lenovo P2 marka cep telefonunu "beş yıldır" kullandığımı daha önce ifade etmiştim.

2017 yılından beri kullanmakta olduğum Lenovo P2 marka akıllı telefonum Android 7.0 güncellemesinden sonra herhangi bir sistem güncellemesi almadı. Fakat halihazırda kullandığım uygulamalar düzenli aralıklarla güncelleme almaya devam etti. Uygulamaların güncelleme almaya devam etmesi, Lenovo P2'nin artık sistem güncellemesi almaması ve Android 7.0 sürümünde sabit kalması sebebiyle telefonda takılmalar ve çeşitli problemler ile karşılaşmama sebep oldu. (Yazının devamı...)

Bu satırların devamında cep telefonum için alternatif bir işletim sistemi arayışı içine girdiğimi ifade etmiştim. Bu arayışın sonunda ise LineageOS isimli "açık kaynak kod" ile dağıtımı yapılan işletim sisteminde karar kılmıştım. Aynı durumu dizüstü bilgisayarım için de yaşıyorum. Yaklaşık 12 yıldır kullandığım Lenovo B560 marka dizüstü bilgisayarıma daha önce çeşitli iyileştirmeler yapmıştım.

Fabrikasından aşağıdaki özellikler ile satışa sunulmuştu. 

• Intel ® Pentium P6200 2.13GHZ
• 2 GB DDR2 Bellek
• 320 GB Toshiba HDD
• NVIDIA GeForce 512 MB
• DVD Okuyucu ve Yazıcı

Zaman ilerledikçe, üçüncü parti uygulamalar geliştikçe bu özellikler yetersiz kalmaya başladı. Ben de yeni bir dizüstü bilgisayar almak yerine aşağıda sıraladığım güncellemeleri yaparak yola devam ettim.

• 4 GB DD2 Samsung Bellek ekledim.
• 120 GB Crucial SSD ekledim.
• DVD sürücüsünün yerine 320 GB Toshiba HDD ekledim.
• DVD sürücüsünü harici sürücüye dönüştürdüm.
• Periyodik aralıklarla tozlardan arındırdım.
• Periyodik aralıklarla işlemci ile soğutucusu arasındaki termal macunu yeniledim.

Yaklaşık 12 yıldır kullandığım bu dizüstü bilgisayarımı şu amaçlarla kullandım.

• Lisans: İnternet, yazı ve hesap uygulamaları, küçük boyutlu tasarım uygulamaları, ses kayıt uygulamaları
• Yüksek Lisans: İnternet, yazı ve hesap uygulamaları, küçük boyutlu tasarım uygulamaları, video kayıt ve ses kayıt uygulamaları
• Mesleki Amaçla: İnternet, yazı ve hesap uygulamaları, küçük boyutlu tasarım uygulamaları, video kayıt ve ses kayıt uygulamaları, Dokuman Yönetim Sistemleri, e-posta istemci uygulamaları, bulut depolama uygulamaları

Bütün bu iş ve işlemlerim için Windows 7 işletim sistemi ve Microsoft Office (2003, 2007) programları ile çalıştım. Kullanmış olduğum Windows 7 ise dizüstü bilgisayarım ile lisanslı olarak gelmişti. Önemli görülen güvenlik güncellemelerini, tavsiye edilen diğer güncellemeleri çoğunlukla yükler, ihmal etmezdim. Fakat Microsoft firması Windows 7 için her türlü desteğini 14 Ocak 2020 itibariyle kestiğini açıklamış. Söz konusu duyuruda ise kullanıcılarının Windows 10 veya Windows 11 ile yola etmesi gerektiğini tavsiye etmiş.

Ben güncelleme desteğinin kesilmesinin ardından iki buçuk yıl daha Windows 7 kullanmaya devam ettim. Sistemimde daha önceden uyguladığım iyileştirmelere rağmen yavaşlama ve yüksek iş yükü altında takılmalar oluştuğunu gözlemledim. Tıpkı cep telefonumda olduğu gibi alternatif bir işletim sistemi arayışına yöneldim. Linux tabanlı "açık kaynak kodlu" işletim sistemlerinden haberdardım. Öyle ki TUBİTAK kurumumuzca tamamen Türkçe dilinde geliştirilen Pardus isimli işletim sistemini daha önce duymuştum. Ülkemizin millileşme yolundaki büyük adımlarından birisiydi bu proje.

Windows'tan Pardus'a geçmek mi? Bu geçiş için olmazsa olmaz dediğim bir kaç nokta var. İşte onlardan en önemlileri:

• Pardus'ta Dokuman Yönetim Sistemini ve elektronik imzamı çalıştırabilecek miyim?
• Pardus'ta Google Drive erişimim mümkün olacak mı? Senkronizasyon sorunları yaşayacak mıyım?
• Pardus'ta Word, Excel, Powerpoint gibi temel ofis programları kullanabilecek miyim?
• Pardus'ta sistem başlangıç süresi, sistem kapanış süresi, stabil çalışma durumu, donanım sürücüleri ve güncelliği bekleneni karşılayabilecek mi?

Bu soruların cevabına çok büyük oranda evet cevabını aldığım için Pardus işletim sistemine geçmeye karar verdim. Pardus'un kullanıcılar için geliştirilen iki türü var. Bunlar Pardus XFCE ve Pardus GNOME. Ben Pardus XFCE türünü tercih ettim. Peki bu iki tür arasındaki fark nedir? Şöyleki Pardus XFCE, diğerine göre daha hafif ve sade olarak karşımıza çıkıyor. Windows 98'e benzeyen bir altyapısı var. Bu benzerlik XFCE'nin masaüstü performansını artırıyor. Windows'tan Pardus'a geçenler XFCE'yi tercih edebilir. GNOME ise daha karmaşık, görsellik ve animasyonlar, geçişler daha daha fazla. Sistem kaynaklarını diğer türe göre daha fazla tüketiyor.

Gelelim Dokuman Yönetim Sistemi ve elektronik imza meselesine... DYS ve elektronik imza Java altyapısı ile çalıştığından dolayı Windows'ta da Linux tabanlı sistemlerde de çalışabilirmiş. Google Drive için ise ayrıca bir uygulama çalıştırmaya gerek yokmuş. Çünkü Pardus'a Google hesabı eklendiğinde Drive'a da erişim mümkün hale geliyormuş. Word, Excel ve Powerpoint gibi ofis uygulamalarını ise LibreOffice isimli açık kaynak kodlu bir programdan temin edebilirmişim.

Pardus XCFE'nin sistem boştaki bellek yükü 450 - 600 MB arasında. Açılış ve kapanış süresi hemen hemen Windows 7 ile aynı diyebilirim. Stabil çalışması, hata kodu vermemesi çok güzel. Antivirüs programı çalıştırmaya gerek yok. Bunun için bağlantı hızı, dosya okuma - yazma hızı olumsuz etkilenmiyor. Sistemi kurduktan sonra ise mevcut donanımlar için sürücü program arama, kurma zahmetine girmiyorsunuz. Pardus bütün bunları bizim yerimize yapıyor. TUBİTAK'ın geliştirdiği ve "milli işletim sistemi" olarak duyurduğu Pardus'un kurulum kılavuzuna aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.

Pardus Kurulum Kılavuzu: https://www.pardus.org.tr/pardus-21-kurulum-kilavuzu